Subjectieve en objectieve kunst

Subjectieve en objectieve kunst.

In het boek “Op zoek naar het wonderbaarlijke” van de Russische filosoof Ouspenski, beschrijft hij de leer van de Kaukakische mysticus Gurdjieff. Het boek bevat een interessante visie over twee verschillende vormen of niveaus van kunst. Zo beweert Gurdjieff dat wat doorgaans kunst genoemd wordt verreweg geen kunst is, het is subjectief. Onder subjectieve kunst verstaat hij een mechanische reproductie, een nabootsing van de natuur of van andere “kunstenaars”, een poging om origineel te zijn of een eenvoudige fantasie. De gevoelswaarden van subjectieve kunstwerken kunnen op verschillende manieren worden ervaren en zijn afhankelijk van het geestelijk niveau van de makers en de waarnemers.
Vervolgens legt hij uit wat werkelijke, objectieve kunstwerken zijn. In werkelijke, vaak oude kunst bevindt zich “iets” dat in moderne kunstwerken ontbreekt. De gevoelswaarden van deze objectieve kunst zijn altijd voor iedereen hetzelfde. Uiteraard afhankelijk van het begripsniveau van de waarnemer kan het kunstwerk maar op één manier worden begrepen. In werkelijke kunst bestaat gEen toeval, zij is wiskundig, de kunstenaar kent en begrijpt wat hij wil weergeven. Voorbeelden hiervan zijn te vinden in oude architectuur, de grote Sfinx in Egypte en in beelden van goden en helden. In het boek wordt dit onderwerp uitgebreid beschreven.

Ik vind dit een interessante gedachte. Maar hoe kunnen hedendaagse kunstenaars dat “iets” aanwenden in hun werk? Komt dat “iets” er vanzelf in als het werk authentiek is en vrij van enig belang of persoonlijke bewondering? Moeten wij als kunstenaars meer studie maken van geometrie en kleurwetenschap alvorens iets naar buiten te brengen? Immers, in veel oude kunsten is de toepassing van de Gulden Snede (de zgn. Goddelijke verhouding) terug te vinden.
Enfin, het blijft lastig om te kunnen beoordelen wanneer iets kunst is. Ik ben er zelf ook al vaak genoeg achtergekomen dat ik meende een authentiek werk te hebben gemaakt, maar dat ik er later achter kom, dat ietsje dergelijks al bestaat. Subjectief dus.

George Gurdjieff (1870-1949)

George Gurdjieff (1870-1949)

 

Share on Facebook0Pin on Pinterest0Share on LinkedIn0Email this to someone

2 Comments

  1. Objectieve kennis beveiligd in zekere zin zichzelf.

  2. Objectieve kennis is een directe innerlijke ervaring vanuit het bewustzijn. Probeer maar een directe innerlijke ervaring naar buiten te projecteren in de vorm van kunst….dit kan dus nooit vanuit het denken,voelen,emotie of een beweging voortkomen. Deze vier energieën kunnen alleen nabootsen. leer mediteren en vertel mij wat je ervaart…

Submit a Comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

Je mag gebruik maken van deze HTML tags en attributen: <a href="" title="" rel=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>